Stropodachy płaskie z odwodnieniem wewnętrznym cz. 1*

Nachylenie połaci dachowych
Nachylenie dachu może być zdefiniowane jako kąt (mierzony w stopniach) pomiędzy pokryciem dachowym i poziomem lub też jako wyrażany w procentach spadek warstwy pokryciowej.

Minimalne spadki warstwy pokryciowej stropodachu podaje PN-B-02361:1999 w tabl.1.



Tabl. 1. Wielkości pochylenia połaci dachowych dla pokryć z materiałów bitumicznych i bitumiczno-polimerowych wg [3]

W tabl. 1 podano zalecane pochylenia połaci dachowych dla pokryć z rolowych materiałów bitumicznych wg [3]. Kąty nachylenia podano w procentach jako stosunek wysokości połaci dachowej do długości jej podstawy.

Od pewnego czasu do jednowarstwowych pokryć dachowych stosuje się folie otrzymywane z przetworzenia tworzyw sztucznych. Tabl. 2 podaje zalecane pochylenia dachów o jednowarstwowym pokryciu z tworzyw sztucznych.


Tabl. 2. Wielkości pochylenia połaci dachowych dla pokryć rolowych z tworzyw sztucznych i kauczuku wg [3]

Pochylenie połaci dachowych powinno wynosić min. 1% (por. tabl. 2), lepiej jednak, jeśli jest nieco większe i wynosi 2 lub 3%. Jest to korzystne, bo przy bardzo małych nachyleniach na połaci stropodachu może dochodzić do:

• spiętrzania wody i powstawania zastoin,
• zalegania kurzu, mułu i w wyniku tego do rozwoju glonów i życia biologicznego,
• korozyjnego oddziaływania mikroorganizmów.

W wyniku występowania wymienionych wyżej warunków trwałość pokrycia ulega poważnemu skróceniu. Dla stropodachów wykonanych na lekkiej, wiotkiej konstrukcji zaleca się większe nachylenie warstwy pokrycia wodochronnego niż dla konstrukcji masywnych.

Odpływ wody z połaci stropodachu musi zawsze znajdować się w najniższym punkcie całej powierzchni. Należy przy tym uwzględnić wszystkie spodziewane odkształcenia i ugięcia elementów konstrukcyjnych stropodachu.

Spadek pokrycia dachowego można uzyskać poprzez:

• nachylenie warstwy konstrukcyjnej,
• utworzenie spadku w dodatkowej warstwie betonowej pod pokryciem,
• zmienną grubość warstwy izolacji termicznej.

Uproszczone sposoby uzyskania nachylenia połaci dachowych przedstawia rys. 1.

Rys. 1. Sposoby uzyskania spadku powierzchni stropodachu:
a) nachylenie nośnej płyty stropowej, b) zmienna grubość dodatkowej wylewki betonowej na płycie stropowej, c) zmienna grubość płyt termoizolacyjnych stropodachu. Oznaczenia:
1 – pokrycie dachu, 2 – termoizolacja, 3 – betonowa warstwa spadkowa, 4 – paroizolacja, 5 – płyta stropowa

Styropianowe płyty izolacji termicznej tworzącej spadek dachu mogą być wycinane na komputerowo sterowanych maszynach. Dzięki temu uzyskuje się dokładnie wymagany spadek i właściwe nachylenie płaszczyzn w narożach dachu. Krawędzie koszowe i narożne są zwykle ułożone pod kątem 45° w stosunku do brzegów elementu. Precyzyjne wykonanie prefabrykatów izolacyjnych gwarantuje dobre odwodnienie pokrycia dachowego.

Stropodachy o spadku połaci dachowych mniejszym niż 1% należy traktować jako „konstrukcje specjalne” i stosować na nich skuteczniejsze warstwy pokryciowe.

Możliwe kształty płyt dachowych przedstawiono na rys. 2, a rozmieszczenie płyt na dachu pokazano na rys. 3.


Rys. 2. Trzy kształty płyt termoizolacyjnych najczęściej stosowanych w stropodachach: a) płyta o nachyleniu płaszczyzny górnej (powierzchni) prostopadle do krawędzi, b) płyta o dwóch górnych płaszczyznach nachylonych do linii koszowej, c) płyta o dwóch płaszczyznach górnych nachylonych od linii grzbietowej. Oznaczenia: 1 – kierunek nachylenia powierzchni płyty (płaszczyzny górnej), 2 – linia koszowa, 3 – linia grzbietowa


Rys. 3. Rzut poziomy dachu z rozmieszczeniem płyt termoizolacyjnych o nachylonych powierzchniach. Oznaczenia: 1 – krawędź dachu, 2 – linia koszowa, 3 – linia grzbietowa, 4 – wpust dachowy

Materiały termoizolacyjne dla stropodachów płaskich
Materiały termoizolacyjne stropodachów powinny charakteryzować się:

• niskim współczynnikiem przewodności cieplnej,
• dużą trwałością i stałymi właściwościami fizycznymi w czasie eksploatacji,
• odpornością na warunki klimatyczne i chemiczne panujące w otoczeniu,
• dostateczną wytrzymałością na działanie obciążenia (w zależności od przyjętego rozwiązania stropodachu) oraz odpowiednią odpornością ogniową.

Do materiałów termoizolacyjnych najczęściej używanych w stropodachach należą:

• materiały z tworzyw sztucznych: płyty styropianowe, tworzywa sztuczne spienione, np. spieniony poliuretan, płyty ze spienionego polichlorku winylu,
• materiały pochodzenia mineralnego: wełna mineralna, wata szklana, szkło piankowe,
• lekkie betony izolacyjne, np. autoklawizowany beton komórkowy, pianobeton,
• materiały sypkie: keramzyt, perlit.

Norma PN-EN – 13163 w załączniku C podaje klasyfikację wyrobów ze styropianu, dla których wymagana jest zdolność do przenoszenia obciążeń. Dla ocieplonych dachów z warstwą  wierzchnią zgodnie z [5] można wydzielić typy standardowego wyrobu ze styropianu przedstawione w tablicy 3. W tablicy 4 przedstawiono klasyfikacje płyt styropianowych wg [4] z oznaczeniami kodowymi zgodnie z [5].


Tabl. 3. Własności wytrzymałościowe dla styropianu wymagane dla poszczególnych funkcji nawierzchni ocieplonego stropodachu


Tabl.4. Klasyfikacja płyt styropianowych wg [4]

Izolacje termiczne stropodachów ze styropianu, powinno stosować się w następującej postaci:

• zwykłe płyty styropianowe z brzegami przygotowanymi do połączeń na pióro i wpust, do izolacji stropodachów wentylowanych, płyty o prostych krawędziach do stropodachów pełnych, przy pokryciach balastowanych lub mocowanych mechanicznie do podłoża,
• w stropodachach niewentylowanych, o warstwach klejonych do podłoża środkami bitumicznymi, mają zastosowanie płyty jedno- lub obustronnie osłonięte materiałem bitumicznym, albo też izolację rolową, w postaci pasków klejonych do papy bitumicznej.

Na rys. 4 przedstawiono kształty obrzeży płyt termoizolacyjnych ze styropianu.
Rys. 4. Kształt obrzeży płyt styropianowych do ociepleń stropodachów: a) płyta o krawędziach dostosowanych do połączeń „na wpust i pióro własne”, b) płyta z krawędziami prostymi do połączeń „na styk” z jednostronną okleiną z papy asfaltowej, podkładowej, c) płyta z krawędziami prostymi do połączeń „na styk”, z dwustronną, fabryczną okleiną z papy asfaltowej, podkładowej, d) izolacja rolowa z pojedyncza okleiną z papy asfaltowej, podkładowej połączonej jednostronnie ze styropianowymi elementami listwowymi o przekroju prostokątnym

dr inż. Czesław Byrdy
Politechnika Krakowska

W numerze 5/2008 pod artykułem Pana dr Czesława Byrdego nie zamieściliśmy spisu literatury. Za niedopatrzenie Autora i Czytelników przepraszamy. Niżej zamieszczamy brakującą bibliografię.

Literatura

1. Bałabuszyński A.: Ogólne wiadomości budowlane. P.Z.U.W. Chorzów 1946
2. Kotwica J. Konstrukcje drewniane
3. w budownictwie tradycyjnym. Arkady. Warszawa 2004.
4. Stade F.: Die Holzkonstruktionen. Reprint-Verlag-Leipzig 1999.
5. Żenczykowski W.: Budownictwo ogólne. Tom III. Arkady Warszawa 1967

CZYTAJ WIĘCEJ

System pokryć płaskiego dachu
System podciśnieniowego odwadniania dachów
Awaria stropu
Uciążliwości eksploatacyjne jako skutek błędów w realizacji stropodachu
Błędy w stropodachu odwróconym przyczyną uciążliwości eksploatacyjnych

---